ضمیمهٔ گردا لرنر در «تکوین پدرسالاری» Gerda Lerner's Appendix in "The Creation of "Patriarchy

این‌طورها هم نیست که کتاب‌ها را همیشه بشود از الف تا ی خواند. بعضی را از مقدمه تا نیمه می‌خوانیم، بعضی را تا انتهای فصل یکی مانده به آخر، بعضی را بدون پیش‌گفتار. کتاب گردا لرنر اما به من یادآوری کرد لای صفحاتی که فکرش را هم نمی‌کنم، چیزهایی ممکن است پیدا کنم که قدر مقاله‌ای مستقل که به باید صدها زبان ترجمه‌اش کنند، باارزش‌اند. گردا لرنر در ضمیمه‌ای که بر تکوین پدرسالاری نوشته است، چندین کار بسیار مهم می‌کند. اول اینکه خود را عضو گروهی از متفکران فمینیست می‌بیند که در شاخه‌های گوناگون تلاش می‌کنند با نادیده‌انگاری زنان در جایگاه سوژه‌های گفتمان و حذف آن‌ها از فرایندهای تولید اندیشه مقابله کنند. دوم اینکه می‌کوشد نسبت تفکر و کنش فمینیستی را با زبان مردسالار تبیین کند. او می‌نویسد: «ما نه‌تنها با دشواری فقدان زبان مناسب مواجهیم، بلکه در جایگاه زن با مسائل منحصربه‌فردی برای فرارفتن از آموزش‌های سنتی‌مان و روان‌شناسی شرطی‌شدهٔ بسیار عمیق و تاریخی روبه‌رو هستیم.» (۲۳۱) او معتقد است واژه‌ها برساخت‌های فرهنگی هستند که در جامعه خلق می‌شوند و زنده نمی‌مانند، مگر اینکه مفاهیمی را بازنمایی کنند که گروه‌های بزرگی از مردم آن‌ها را بپذیرند. سوم اینکه، تا آن زمان که چنین اتفاقی بیفتد و آگاهی جمعی تغییر کند، به‌اعتقاد لرنر، ما ناچاریم از زبان مردسالاران استفاده کنیم و هم‌زمان راهمان را به بیرون از مردسالاری پیدا کنیم. او می‌نویسد: «اما آن زبان، زبان ما هم هست، زبان زنان، مثل تمدن، اگرچه مردسالار، که مال ما هم هست. باید آن را بازپس بگیریم، تغییرش دهیم، از نو خلقش کنیم و بدین‌طریق تفکر و کردار را چنان تغییر دهیم که زبانی تازه، مشترک، و عاری از جنسیت خلق کنیم.» (۲۳۳)

و در نهایت، او تعدادی از واژگان و عبارت‌های مرتبط با حوزهٔ فمینیسم را برمی‌گزیند تا تعاریف آن‌ها را توضیح دهد و تفاوت‌هایشان را تبیین کند. او سه مفهوم را در واژگان متفاوتی بررسی می‌کند: «۱. مفهومی که موقعیت تاریخی زنان را توصیف می‌کند؛ ۲. مفهومی که انواع گوناگون مبارزات خودمختار زنان را توصیف می‌کند؛ ۳. مفهومی که هدف مبارزات زنان را توصیف می‌کند.» (۲۳۳)

مفاهیمی که لرنر با مقایسه و تقابل توضیح می‌دهد، عبارت‌اند از: ستم بر زنان، فرودستی زنان، محرومیت، فمینیسم، حقوق زنان، رهایی زنان، آزادی زنان، جنسیت، جنس، ساختار جنس-جنسیت، مردسالاری، پدرسروری، سلطه‌ی پدرسرورانه، تبعیض جنسی، فرهنگ زنان، و آگاهی فمینیستی.

اگر فرصتی دست دهد، یادداشت لرنر دربارهٔ این مفاهیم را نه در متن که در ویدیویی کوتاه با شما به اشتراک خواهم گذاشت. عجالتاً به خودم یادآوری می‌کنم که حتی اگر نمی‌خواهم بخش‌هایی از کتاب‌ها را بخوانم، لااقل نگاهی به لابه‌لای خطوطشان بیندازم، شاید گنجی در آن نهفته باشد.

We can’t possibly read every single book cover to cover. Some are read from the introduction to the middle, others to the end of the penultimate chapter, and some without even considering the preface. Gerda Lerner’s book, however, reminded me that within some unexpected pages, we might discover ideas worthy of translation into hundreds of languages and independent publication. In the appendix of The Creation of Patriarchy, Lerner undertakes several significant tasks. Firstly, she situates herself among a group of feminist thinkers in diverse fields, all working to amend the situation in which women, as subjects of discourses, are neglected and omitted from the thought-production processes. Secondly, she tries to elucidate the relationship between feminist thoughts and the patriarchal language. She writes: “We not only face the difficulty of not having an appropriate language, but also the unique problems as women in transcending our traditional training and our deeply rooted and historically conditioned psychology.” (231) Accor ding to Lerner, words are products of culture, originating within societies, and their longevity depends on the collective acceptance of the concepts they represent. Thirdly, Lerner asserts that until this acceptance is widespread, we are compelled to engage with what she terms 'the language of the patriarchs,' while simultaneously striving to extricate ourselves from its confines. She states: “But that language is also our language, women’s language, as the civilization, although patriarchal, is also ours. We must reclaim it, transform it, recreate it and in the doing transform thought and practice so as to create a new, a common, and gender-free language.” (233)

Lastly, Lerner undertakes the task of selecting a range of terms associated with feminism, dissecting and comparing their definitions. She dissects three primary concepts: “(1) The concept describing the historical situation of women; (2) that describing various forms of women’s autonomous strivings; (3) that describing the goal of women’s strivings.” The terms she defines include: Oppression of women, subordination of women, deprivation, feminism, women’s rights, women’s emancipation, women’s liberation, sex, gender, sex-gender system, patriarchy, paternalism, paternalistic dominance, sexism, woman’s culture, feminist consciousness.

Should I find the opportunity, I intend to share Lerner's appendix with you, not through text, but by means of a video. Thus far, I remind myself that even if certain portions of a book do not entice my immediate interest, it is wise to peruse those pages. There might await a treasure.